CFRR – Cà phê Ireland truyền thống mang hương vị của rượu Irish whiskey
Ireland (Ai-len) là một quốc đảo nhỏ có nền văn hóa, di sản phong phú và nổi tiếng khắp thế giới, tiêu biểu là ngày thánh Patrick, ngày lễ truyền thống của người Ireland. Bên cạnh đó, Ireland được biết đến với văn hóa ẩm thực đa dạng và đặc trưng, thu hút sự quan tâm của du khách trên toàn thế giới. Khi đến Ireland, du khách sẽ có dịp thưởng thức các món đặc sản như thịt xông khói, món hầm Ireland, bò ngũ vị… Đặc biệt hơn, tại thủ đô Dublin của nước Cộng hòa Ireland, các quán rượu hàng trăm năm tuổi mang đến văn hóa thưởng thức rượu cùng âm nhạc.
Cà phê Ireland là một trong những thức uống phổ biến và nổi tiếng trên thế giới, cả trong ngành công nghiệp rượu lẫn cà phê. Đây là một tác phẩm kinh điển vượt thời gian được nhiều người biết đến, ngay cả khi họ không uống cà phê hay rượu whiskey. Nghe có vẻ kỳ lạ nhưng cà phê Ireland là sự kết hợp đơn giản giữa cà phê nóng, rượu whiskey, đường và lớp phủ whipping cream nổi bên trên. Cà phê đi qua lớp váng kem nên người uống có thể cảm nhận từng thành phần. Nhưng cà phê Ireland truyền thống được phát minh trong hoàn cảnh nào? Liệu nó có thực sự đến từ Ireland?
Khái quát về lịch sử hình thành và phát triển của cà phê Ireland
Cà phê Ireland là thức uống truyền thống có từ những năm 1940, được tạo ra từ cà phê nóng, rượu Irish whiskey, đường và whipping cream. Trong nhiều năm qua, lịch sử về nguồn gốc ra đời của thức uống cà phê này tồn tại nhiều tranh cãi.
Câu chuyện về đầu bếp Joe Sheridan phát minh ra thức uống này tại sân bay Foynes trước khi di cư sang Mỹ vẫn còn là một dấu chấm hỏi. Rất khó để xác định liệu ông có phải là người làm ra món đồ uống cà phê pha với rượu whiskey hay không. Tuy nhiên, Sheridan đã đóng vai trò quan trọng trong việc đưa thức uống này trở nên phổ biến trên thị trường quốc tế.
Nguồn gốc ra đời của cà phê Ireland
Quán cà phê đầu tiên được mở ở Dublin dưới triều đại của Charles II (1660-1685). Dần dần, khái niệm về quán cà phê lan rộng khắp Ireland với các cửa hàng ở Cork, Limerick, Kilkenny, Clonmel, Wexford và Galway hay các thành phố lớn như Belfast và Waterford vào cuối thế kỷ 18.
Trong thế chiến thứ 2, sân bay Foynes ở Limerick là một trong những sân bay lớn nhất ở châu Âu. Vào thời điểm đó, hành khách thường đi bằng những chiếc thuyền bay với những chuyến bay xuyên Đại Tây Dương. Nếu gặp phải thời tiết quá khắc nghiệt hoặc khi nhiên liệu cạn kiệt, máy bay sẽ hạ cánh an toàn xuống nước.
Khi chuyến bay của hành khách hạ cánh xuống bờ biển phía tây Ireland, họ có thể đến các địa điểm khác ở châu Âu. Trong chiến tranh, những cái tên Humphrey Bogart, Ernest Hemingway, John F. Kennedy và Eleanor Roosevelt đều đi qua sân bay này.
Những chiếc thuyền khổng lồ cung cấp phòng ăn sang trọng và dịch vụ đầy đủ. Tuy nhiên, các chuyến bay có thể kéo dài tới 18 giờ khiến khách hàng dễ rơi vào tình trạng lạnh lẽo và mệt mỏi. Trong toa nhà ga, đầu bếp Joe Sheridan đã lắng nghe các câu chuyện khi phục vụ du khách đang mệt mỏi và cho ra đời một thức uống ấm với hương vị của Ireland.
Vào một đêm mùa đông năm 1943, sau vài giờ chiến đấu với thời tiết khắc nghiệt, một chuyến bay đến New York đã quay trở lại Foynes để chờ thời tiết xấu qua đi. Trung tâm điều khiển đã nhận được tin nhắn mã Morse để chuẩn bị cho sự xuất hiện của các hành khách và Sheridan được yêu cầu phục vụ thứ gì đó ấm áp cho những người khách đang bị lạnh và bất an. Khi hành khách được đưa đến nhà hàng để thưởng thức đồ uống, Joe Sheridan đã pha cà phê đen và biến tấu đôi chút là thêm rượu whiskey vào thức uống cà phê này.
Trong khi nhiều người tin rằng đây là cách cà phê Ireland ra đời, nhiều người cho rằng thức uống này được phát minh ở Dublin ba năm trước đó. Trong một bài tiểu luận, giáo sư Harvard John V. Kelleher lập luận rằng Michael Nugent của khách sạn Dolphin ở Temple Bar đã sáng tạo ra loại đồ uống này để che giấu đi mùi vị của cà phê. Tuy nhiên, có thể chắc chắn rằng, thông qua việc giới thiệu đồ uống đến sân bay, Joe Sheridan đã thành công thu hút sự chú ý của quốc tế. Món đồ uống từ cà phê này cũng vì vậy đã trở thành một đặc sản ở sân bay.
Sự phát triển của cà phê Ireland trên thị trường quốc tế
Mặc dù sân bay Foynes đóng cửa vào năm 1945, Sheridan và các nhân viên của ông đã mang công thức cà phê Ireland đến nơi sau này trở thành sân bay Shannon ở Rineanna. Một nhà văn chuyên viết về du lịch của báo San Francisco Chronicle, Stan Delaplane, đã đến sân bay năm 1951, nếm thử cà phê Ireland lần đầu tiên và trở thành người hâm mộ cuồng nhiệt của loại đồ uống này. Ông đã đạt giải thưởng Pulitzer năm 1942 nhưng có lẽ ông nổi tiếng vì đã mang thức uống truyền thống này đến Mỹ.
Khi trở lại San Francisco, Stan Delaplane thuyết phục bạn của mình là Jack Koeppler, chủ quán bar địa phương Buena Vista Café về thức uống mới. Ban đầu, họ không thể sao chép giống món đồ uống cà phê mà Joe Sheridan đã tạo ra do kem bị chìm xuống đáy và hương vị không giống nhau. Koeppler thậm chí đã đến sân bay Shannon hay tìm đến đầu bếp Joe Sheridan để tìm ra công thức ban đầu. Tháng 11 năm 1952, sau gần 10 năm khi Sheridan lần đầu phục vụ cà phê Ireland, Delaplane phục vụ thức uống này ở San Francisco. Trung bình, Buena Vista Café sản xuất 2.000 ly cà phê mỗi ngày.
Quán bar nổi tiếng là nơi đầu tiên phục vụ thức uống này ở Mỹ. Các chiến dịch quảng cáo của The Buena Vista đã biến chúng thành món đồ uống đặc trưng. Trung bình mỗi ngày quán bar phục vụ 700 ly cà phê Ireland. Năm 1954, tạp chí Time báo cáo xuất khẩu rượu whiskey của Ireland sang Mỹ tăng 40% do cơn sốt từ Delaplane và The Buena Vista khởi xướng. Ngày nay, The Buena Vista vẫn dùng công thức của Joe Sheridan để pha chế cà phê Ireland. Theo thống kê, trong thời gian bình thường, quán bar phục vụ 100 chai rượu whiskey Ireland mỗi ngày và 250.000 ly cà phê Ireland mỗi năm.
Cách chế biến và hương vị của cà phê Ireland
Cách pha chế cà phê Ireland
Cà phê Ireland không hoàn toàn rời khỏi đất nước này mà có thể được thưởng thức tại bảo tàng Foynes Flying Boat Museum. Thức uống cà phê này có thể được chế biến theo các bước:
- Làm nóng trước chiếc cốc bằng nước sôi.
- Thêm một thìa đường nâu và ‘một lượng whiskey Ireland ngon’.
- Đổ đầy cốc bằng ly cà phê đen đậm đặc, chừa lại khoảng 1/3 đến 1/2 cốc.
- Nhẹ nhàng đổ kem đã đánh bông lên mặt sau của thìa để kem nổi lên. Không khuấy sau khi thêm kem vì hương vị cà phê và rượu whiskey ngon nhất được nếm qua kem.
Quy tắc số một đối với thức uống truyền thống này là sử dụng rượu Irish whiskey thực thụ. Có nhiều nhãn hiệu rượu Irish whiskey nhưng phổ biến là Jameson, Knappogue Castle và Proper 12. Sử dụng những loại rượu khác đều làm mất đi công thức và hương vị ban đầu.
Ngoài ra, sử dụng whipping cream chất lượng cao giúp kem nổi bên trên, đây là cách để tạo ra cà phê Ireland nguyên bản. Mặc dù không phải là thành phần truyền thống, foam lạnh có đường là một sự thay thế khả thi cho whipping cream.
Các biến thể khác của cà phê Ireland
Pha chế cà phê Ireland truyền thống đòi hỏi sử dụng rượu Irish whiskey thực sự. Việc sử dụng các thương hiệu rượu khác mang đến các biến thể cà phê Ireland khác nhau với sự đa dạng về hương vị. Các biến thể phổ biến thường được người dùng yêu thích là:
- ‘Buena Vista’ Irish Coffee: sử dụng hai viên đường (thay cho đường cát và đường nâu), và whipping cream nhẹ (kem dạng lỏng) đổ lên mặt sau của thìa.
- Irish Cream Coffee: sử dụng một nửa rượu Irish whiskey và một nửa rượu Bailey’s Irish Creme Liqueur, trên cùng là một quả anh đào maraschino.
- Irish Coffee, được làm bằng rượu Bailey’s: thay thế rượu Irish whiskey bằng Bailey’s.
- Irish Coffee, được làm bằng Kahlua: thay thế rượu Irish whiskey và thêm 3/4 oz. Kahlua vào công thức ban đầu (giữ nguyên Bailey’s) hoặc thay thế hoàn toàn Bailey’s bằng Kahlua.
- Almond Irish Coffee: thêm một vài giọt hạnh nhân vào whipping cream (hoặc cho trực tiếp vào cà phê) để mang đến cho thức uống hương vị đậm đà độc đáo. Có thể kết hợp với một chút Amaretto.
Sự khác biệt giữa cà phê Ireland truyền thống và hiện đại
Có một số đặc điểm quan trọng khi so sánh cà phê truyền thống và cà phê hiện đại ở Ireland. Cà phê truyền thống ở đất nước này là một thức uống ấm áp, dễ chịu gồm có cà phê nóng, rượu whiskey Ireland, đường và whipping cream. Chúng thường được phục vụ như một món tráng miệng hoặc đồ uống sau bữa tối, đại diện cho sự thân thiện và tốt bụng của con người nơi đây.
Cà phê hiện đại của quốc gia này tập trung vào cà phê chất lượng cao, thức uống đặc biệt và trải nghiệm độc đáo. Các cửa hàng cà phê trở nên phổ biến trong những năm gần đây với các món đồ uống như pour-over coffee, cold brew và nitro coffee. Chúng thường được ủ từ các loại cà phê có nguồn gốc ở khắp nơi trên thế giới với hương vị tinh tế và phong phú.
Một sự khác biệt quan trọng giữa cà phê truyền thống và hiện đại của Ireland là phương pháp pha chế. Cà phê truyền thống được sản xuất bằng cách trộn cà phê nóng, rượu whiskey và đường, sau đó là whipping cream. Trong khi đó, cà phê hiện đại có quy trình pha chế phức tạp hơn. Các barista thường sử dụng thiết bị và kỹ thuật cầu kỳ để tạo ra tách cà phê hoàn hảo.
Mặc dù có sự khác biệt giữa cà phê truyền thống và hiện đại, cả hai đều mang lại trải nghiệm thú vị cho những người yêu cà phê. Cà phê truyền thống mang đến thức uống ấm áp và dễ chịu trong khi cà phê hiện đại đầy phức tạp và đậm đà, đại diện cho nền văn hóa cà phê hiện đại tinh tế nhất.
Ảnh hưởng của cà phê đến đất nước Ireland
Ảnh hưởng của cà phê đến nền kinh tế và văn hóa Ireland
Cà phê đã ăn sâu vào văn hóa đất nước Ireland, đặc biệt là ở các đô thị, nơi thức uống này được sử dụng phổ biến. Các cửa hàng cà phê trở thành nơi khách hàng thường lui tới để tụ họp bạn bè, thưởng thức cà phê hay tổ chức các cuộc họp kinh doanh trong không gian thân mật. Trong đời sống xã hội của người dân, cà phê đã trở thành một thức uống lành mạnh thay thế cho rượu, phục vụ cho những người thích giao lưu ở một hình thức tỉnh táo và quan tâm sức khỏe hơn.
Văn hóa cà phê vẫn luôn được quan tâm ở thế kỷ 19 và 20. Tuy nhiên, nó không mang lại sự hiện diện đáng kể ở quốc gia này cho đến thế kỷ 21. Trên thực tế, cà phê được tiêu dùng rộng rãi, mang lại sự đa dạng cho nền ẩm thực trong những năm gần đây. Ngày nay, các cửa hàng cà phê ở đất nước này phục vụ nhiều loại thức uống phổ biến trên thế giới như cappuccino, latte và flat tại các cửa hàng cà phê. Hình ảnh nhiều người làm việc chăm chỉ hoặc tụ tập cùng bạn bè thường diễn ra ở các cửa hàng cà phê.
Việc mở rộng kinh doanh cà phê có tác động đáng kể đến nền kinh tế của đất nước này, như tạo ra việc làm tại cửa hàng cà phê, xưởng rang xay, kích thích sự phát triển của các công ty kinh doanh thiết bị cà phê và nhà nhập khẩu cà phê. Sự mở rộng cũng tăng cường trao đổi văn hóa thông qua hợp tác với các doanh nghiệp cà phê nước ngoài và tham dự các sự kiện, cuộc thi cà phê quốc tế. Sự giao lưu và trao đổi đã mang Ireland đến thế giới cà phê rộng lớn hơn, khơi dậy những xu hướng và phát minh cà phê mới cho đất nước này.
Ireland nhìn chung là một quốc gia uống trà nhưng dần thay đổi từ đầu thế kỷ 21. Năm 2008, Stephen Morrissey đứng đầu cuộc thi World Barista Championship, củng cố sự hiện diện của Ireland trong giới cà phê. Năm 2016, Dublin tổ chức hội nghị World of Coffee với sự tham dự của các barista từ hơn 100 quốc gia. Cà phê vẫn đang phát triển ở Ireland và chưa có dấu hiệu dừng lại. Cà phê ngày càng có vai trò không thể thiếu ở Ireland, tác động đến mọi mặt văn hóa, xã hội, ẩm thực và kinh tế. Đây dự kiến là mặt hàng quan trọng, được tiêu dùng rộng rãi trong nhiều năm tới.
Vị thế của cà phê trong nền ẩm thực Ireland
Cà phê trở thành thức uống cơ bản của văn hóa, cũng như là một phần trong ẩm thực Ireland. Đó là một yếu tố nổi bật trong nhiều món ăn ngọt và mặn được phục vụ ở các cửa hàng cà phê và nhà hàng Ireland, với những món tiêu biểu như bánh từ cà phê, bánh tiramisu hay các món hầm có hương vị cà phê.
Bánh cà phê được xem là một món ăn phổ biến ở Ireland. Chúng được chế biến từ loại bánh xốp bổ sung thêm hương vị cà phê, đôi khi được phủ lớp bơ kem hoặc phủ cà phê lên trên. Tiramisu, món tráng miệng cổ điển của Italy, bao gồm các lớp bánh xốp có hương vị cà phê, phô mai, whipping cream cũng dần phổ biến ở đất nước này. Ngoài ra, cà phê và socola thường được kết hợp trong các loại bánh ngọt của Ireland. Vị mocha và cà phê espresso thường khá phổ biến trong các loại bánh kẹo socola hay các món làm từ socola.
Cà phê cũng được dùng làm hương vị trong các món ăn mặn như món hầm. Chúng mang lại hương vị đậm đà và đa dạng, đặc biệt khi kết hợp với những món đậm vị như thịt bò và thịt cừu.
Cà phê, với tư cách là một nguyên liệu phong phú và linh hoạt, đã trở thành một phần quan trọng thiết yếu trong nền ẩm thực của quốc gia này và mang đến nhiều kỳ vọng cho tương lai. Các cửa hàng cà phê và nhà hàng luôn thử nghiệm cà phê với những món mới và bổ sung vào thực đơn của họ. Chính hương thơm và vị độc đáo đã khiến cà phê trở thành nguyên liệu phổ biến trong cả món ăn ngọt và mặn.
Định hướng phát triển ngành cà phê ở Ireland
Tính bền vững của cà phê Ireland
Khi định hướng phát triển bền vững ngày càng phổ biến trên toàn thế giới, các cửa hàng cà phê và nhà rang xay Ireland cũng phát triển ngành cà phê theo định hướng bền vững và đạo đức, với những giải pháp như:
- Dùng bao bì thân thiện với môi trường: các cửa hàng cà phê và nhà rang xay sử dụng vật liệu đóng gói thân thiện với môi trường. Một số nơi thậm chí khuyến khích khách hàng mang theo cốc tái sử dụng để được ưu đãi về giá.
- Tìm nguồn cung có đạo đức: các nhà rang xay cộng tác trực tiếp để đảm bảo họ được chi trả công bằng, thúc đẩy các kỹ thuật trồng trọt bền vững và nâng cao mức sống cho các hộ canh tác ở Ireland.
- Sản xuất bền vững: nhà rang xay cà phê đang thử nghiệm công nghệ xay tiết kiệm năng lượng cũng như tìm nguồn năng lượng thay thế.
- Tham gia cùng cộng đồng: các cửa hàng và nhà rang xay cà phê cũng tham gia vào những dự án của cộng đồng vì môi trường và xã hội.
- Giáo dục: các cửa hàng cà phê và nhà rang xay cung cấp đến người dùng thông tin về tác động của môi trường đến việc sản xuất và tiêu thụ và cà phê.
Tương lai của ngành cà phê ở Ireland
Một trong những bước phát triển quan trọng nhất là sự tăng trưởng của thị trường cà phê specialty, do sự xuất hiện của các cửa hàng và xưởng rang cà phê thủ công. Những cơ sở này cung cấp cà phê chất lượng cao, lấy trực tiếp từ những hộ nông dân quy mô nhỏ và được rang theo lô nhỏ để giữ lại độ tươi và hương vị cà phê.
Xu hướng phát triển tính bền vững ngày càng phổ biến trong ngành cà phê Ireland, từ những bao bì thân thiện với môi trường đến những dự án nguồn năng lượng tái tạo và giảm chất thải.
Các nhà rang xay cà phê Ireland đang thử nghiệm các hương vị mới lạ, với những hỗn hợp sáng tạo và profile hương vị vượt qua ranh giới cà phê thông thường. Những hương vị khác biệt này thu được từ quy trình rang mới hay tích hợp các thành phần khác nhau vào cà phê như gia vị và trái cây.
Cà phê pour-over và cold brew là hai cách pha cà phê phổ biến ở quốc gia này. Phương pháp này cung cấp profile hương vị và trải nghiệm pha riêng biệt, được người tiêu dùng yêu thích.
Các cửa hàng cà phê và nhà rang xay tiếp tục định hình văn hóa cà phê ở quốc gia này như một ngành đầy tiềm năng phát triển. Tương lai của ngành cà phê Ireland hướng đến tính bền vững, đổi mới và cà phê chất lượng cao.
Tham gia cộng đồng The life of coffee để khám phá thế giới thú vị của cà phê tại ‘Link‘
Nguồn tham khảo
